
Od ćwierćwiecza Zespół Ludowy „Bolechowiczanie” nieprzerwanie pielęgnuje dziedzictwo muzyczne, obrzędowe i kulinarne regionu świętokrzyskiego, stając się jednym z najbardziej rozpoznawalnych ambasadorów lokalnej kultury. Zespół powstał 11 czerwca 2000 roku z inicjatywy pań: Grażyny Tosnowiec i Jolanty Pyk, które zaprosiły do współpracy członkinie istniejącego od 1973 roku Koła Gospodyń Wiejskich w Bolechowicach. Od pierwszych prób towarzyszył im ceniony akordeonista Tadeusz Krzysztofek, który nie tylko odpowiadał za stronę muzyczną, lecz także uczył emisji głosu, rytmiki, intonacji, pracy z mikrofonem oraz radzenia sobie ze sceniczną tremą.
Debiutancki występ odbył się podczas „Pożegnania Lata” w Nowinach. W prostych, biało-czarnych strojach i z ogromną tremą, „Bolechowiczanie” otworzyli wówczas nowy rozdział w życiu kulturalnym gminy. Zespół liczył wtedy 12 osób – dziś działa w 16-osobowym składzie i może poszczycić się licznymi nagrodami, setkami koncertów oraz stałą obecnością na wydarzeniach artystycznych w regionie i poza jego granicami.
Tu tradycja ma głos
Na przestrzeni lat zmieniali się kierownicy zespołu – funkcję tę sprawowały kolejno: Eugenia Lange, Wiesława Janus, a obecnie Krystyna Barycka. Od 2007 roku kierownictwo muzyczne należy do Krzysztofa Korbana – pochodzącego z rodziny z muzycznymi, ludowymi tradycjami wybitnego akordeonisty, absolwenta Akademii Muzycznej im. F. Chopina w Warszawie. Jest on laureatem prestiżowych międzynarodowych i ogólnopolskich konkursów akordeonowych, w tym m.in. w Castelfidardo we Włoszech oraz w Sanoku, Gdańsku, Szczecinie, Chełmie, Bydgoszczy i Przemyślu. Korban był także stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w latach 1997, 2000 oraz 2005. Ponadto, jako solista występował z Orkiestrą Symfoniczną Opery Bałtyckiej, Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Świętokrzyskiej oraz Warszawską Orkiestrą Młodych „Sinfonia Artis”. Jego wymagające, ale inspirujące podejście sprawiło, że zespół rozwinął repertuar i poziom artystyczny, zachowując jednocześnie autentyczny, świętokrzyski charakter.
„Bolechowiczanie” wykonują zarówno tradycyjne pieśni ludowe, jak i zapomniane pieśni maryjne, wielkopostne, kantyczki oraz kolędy odnajdywane w starych śpiewnikach rodzinnych. Zespół regularnie występuje podczas przeglądów pieśni sakralnych, a także śpiewa stałe części mszy polowych w Tokarni. Oprócz repertuaru wokalnego zespół posiada własny program obrzędowy „Pieczenie chleba”, który został opracowany jako „Tradycyjny obrzęd pieczenia chleba” i był prezentowany m.in. w Muzeum Wsi Kieleckiej (w Tokarni w 2021 i 2022 roku) oraz w domach kultury (np. DK Piekoszów).
Ludowe nie tylko w muzyce – także w smaku i rzemiośle
„Bolechowiczanie” znani są także z działalności rękodzielniczej i kulinarnej. Tworzą tradycyjne ozdoby z krepiny, kwiaty i dekoracje, a ich potrawy regionalne zdobywają wyróżnienia – m.in. podczas Święta Pieroga w Bobrzy czy konkursów towarzyszących Jarmarkom Agroturystycznym w Tokarni. Zespół przekazuje młodszym pokoleniom wiedzę o dawnych zwyczajach, prowadząc spotkania w przedszkolach, szkołach, domach pomocy społecznej i sanatoriach.
Zespół aktywnie włącza się również w liczne festyny, kiermasze czy jarmarki oraz akcje charytatywne. Współpracuje także z fundacjami. Najczęściej można ich spotkać w Muzeum Wsi Kieleckiej i Dworku Laszczyków, gdzie swoją obecnością uświetniają wiele wydarzeń, uroczystości i imprez.
Obecność „Bolechowiczan” to stały element wydarzeń organizowanych przez gminę Nowiny, powiat kielecki i instytucje kultury województwa świętokrzyskiego, ale także festiwali w całej Polsce i poza granicami kraju.
Zespół, który „ocala od zapomnienia”
Misją „Bolechowiczan” od początku jest zachowanie i upowszechnianie tego, co w kulturze regionalnej najcenniejsze – muzyki, gwary, pieśni, tradycji kulinarnych i obrzędów. 25 lat działalności to nie tylko piękna historia, ale przede wszystkim żywa pasja, która inspiruje kolejne pokolenia.
🎥 Zachęcamy do obejrzenia filmu przygotowanego przez Przemysława Harczuka, ukazującego działalność zespołu z perspektywy sceny, kulis i codziennych prób.